Wrzody żołądka u koni
Prawidłowa budowa żołądka-po lewej część bezgruczołwa, po prawej gruczołowa.
Wrzody 4 stopnia cz. bezgruczołowa
Wrzody w części wpustowej
Duży wrzód w części bezgruczołowej
Miejsce publikacji: finisz.pl
Wrzody żołądka są coraz częstszym problemem u koni, który jak pokazują ostatnie badania, dotyczy zarówno źrebiąt jak i osobników dorosłych w różnym wieku, niezależnie od sposobu użytkowania.
Przyczyny
Główną przyczyną wrzodów jest stres oraz złe warunki utrzymania, a także niedopasowane do potrzeb konia żywienie.
Stres u koni może wywołać wiele czynników, między innymi intensywny trening, transport, zmiana stajni, ale także wprowadzenie nowego konia do stada lub walka o hierarchię wewnątrz stada oraz niektóre lekarstwa.
Często przyczyną choroby u koni wyścigowych jest jednakowy, intensywny trening lub starty w gonitwie, co przyczynia się do wywołania stresu.
Wrzody mogą być również wywołane złymi warunki utrzymania. Konie, jako zwierzęta stepowe, spędzały 24 godziny na świeżym powietrzu, ciągle przemieszczały się, a głównym ich zajęciem było spożywanie pokarmu. Dzisiaj wiele koni spędza prawie całą dobę w boksie, w którym mogą tylko kręcić się w koło i są karmione dwa razy dziennie.
Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym wrzodom, jest sposób żywienia konia. Naturalnym pokarmem koni jest pasza objętościowa – trawy, siano etc. – spożywana przez większą część doby. Natomiast konie wyścigowe, sportowe i rekreacyjne często żywione są dużymi ilościami paszy treściwej, dawanymi 2-3 razy dziennie, podczas gdy produkcja kwasów żołądkowych odbywa się nieprzerywalnie 24 godziny na dobę, niezależnie czy jest czy nie ma treści w żołądku. Następstwem produkcji kwasów na pusty żołądek jest jego oddziaływanie na wrażliwą błonę śluzową. Prowadzi to do powstania podrażnienia, następnie zapalenia, a ostatecznie do powstania wrzodów.
Powstawaniu wrzodów sprzyjają także niektóre leki, w szczególności długotrwałe stosowanie leków przeciwzapalnych/przeciwbólowych.
Objawy
Objawy wrzodów żołądka mogą być różne. Podnoszenie górnej wargi, zgrzytanie zębami obfite ślinienie. Niektóre konie są osowiałe lub tylko mało „wesołe”, zmniejsza się ich wydolność wysiłkowa. Inne gorzej jedzą przede wszystkim pasze treściwe. Czasem pokazują objawy kolkowe, biegunki, zatkania, ich sierść jest matowa. Wiele koni traci na wadze bez wyraźnej przyczyny.
Diagnostyka
Objawy mogą sugerować występowanie wrzodów u konia (Equine Gastric Ulcer Syndrom), jednak postawienie diagnozy jest możliwe jedynie w oparciu o badanie gastroskopowe.
Badanie gastroskopowe można przeprowadzić w stajni, jednak koń powinien być starannie przygotowany do badania. Pacjent musi być po 16-godzinnej głodówce (koń w tym czasie powinien stać w boksie wyściełanym trocinami/torfem lub mieć założony kaganiec), przez ostatnie 4 godziny przed badaniem koń nie powinien także pić. Badanie przeprowadza się na lekkiej sedacji. Gastroskop wprowadza się przez jamę nosową do żołądka, a następnie po wypełnieniu żołądka powietrzem ogląda się błonę śluzową.
Profilaktyka
Chcąc zminimalizować ryzyko wystąpienia wrzodów u swojego konia, powinniście:
Przyczyny
Główną przyczyną wrzodów jest stres oraz złe warunki utrzymania, a także niedopasowane do potrzeb konia żywienie.
Stres u koni może wywołać wiele czynników, między innymi intensywny trening, transport, zmiana stajni, ale także wprowadzenie nowego konia do stada lub walka o hierarchię wewnątrz stada oraz niektóre lekarstwa.
Często przyczyną choroby u koni wyścigowych jest jednakowy, intensywny trening lub starty w gonitwie, co przyczynia się do wywołania stresu.
Wrzody mogą być również wywołane złymi warunki utrzymania. Konie, jako zwierzęta stepowe, spędzały 24 godziny na świeżym powietrzu, ciągle przemieszczały się, a głównym ich zajęciem było spożywanie pokarmu. Dzisiaj wiele koni spędza prawie całą dobę w boksie, w którym mogą tylko kręcić się w koło i są karmione dwa razy dziennie.
Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym wrzodom, jest sposób żywienia konia. Naturalnym pokarmem koni jest pasza objętościowa – trawy, siano etc. – spożywana przez większą część doby. Natomiast konie wyścigowe, sportowe i rekreacyjne często żywione są dużymi ilościami paszy treściwej, dawanymi 2-3 razy dziennie, podczas gdy produkcja kwasów żołądkowych odbywa się nieprzerywalnie 24 godziny na dobę, niezależnie czy jest czy nie ma treści w żołądku. Następstwem produkcji kwasów na pusty żołądek jest jego oddziaływanie na wrażliwą błonę śluzową. Prowadzi to do powstania podrażnienia, następnie zapalenia, a ostatecznie do powstania wrzodów.
Powstawaniu wrzodów sprzyjają także niektóre leki, w szczególności długotrwałe stosowanie leków przeciwzapalnych/przeciwbólowych.
Objawy
Objawy wrzodów żołądka mogą być różne. Podnoszenie górnej wargi, zgrzytanie zębami obfite ślinienie. Niektóre konie są osowiałe lub tylko mało „wesołe”, zmniejsza się ich wydolność wysiłkowa. Inne gorzej jedzą przede wszystkim pasze treściwe. Czasem pokazują objawy kolkowe, biegunki, zatkania, ich sierść jest matowa. Wiele koni traci na wadze bez wyraźnej przyczyny.
Diagnostyka
Objawy mogą sugerować występowanie wrzodów u konia (Equine Gastric Ulcer Syndrom), jednak postawienie diagnozy jest możliwe jedynie w oparciu o badanie gastroskopowe.
Badanie gastroskopowe można przeprowadzić w stajni, jednak koń powinien być starannie przygotowany do badania. Pacjent musi być po 16-godzinnej głodówce (koń w tym czasie powinien stać w boksie wyściełanym trocinami/torfem lub mieć założony kaganiec), przez ostatnie 4 godziny przed badaniem koń nie powinien także pić. Badanie przeprowadza się na lekkiej sedacji. Gastroskop wprowadza się przez jamę nosową do żołądka, a następnie po wypełnieniu żołądka powietrzem ogląda się błonę śluzową.
Profilaktyka
Chcąc zminimalizować ryzyko wystąpienia wrzodów u swojego konia, powinniście:
- dawać więcej pasz objętościowych,
- przed posiłkiem z paszy treściwej, pozwolić koniowi przez minimum 15 minut wcześniej spożywać paszę objętościową (innymi słowy podawać najpierw siano, potem owies i granulaty),
- stosować częstsze posiłki paszy treściwej, jednak w mniejszej objętości,
- konie możliwie często i długo pozostawiać na łąkach,
- starać się ograniczyć czynniki stresowe,
- kontrolować intensywność treningu.
Leczenie
Leczenie wrzodów u koni polega m.in. na zastosowaniu się do wskazówek, które zostały wymienione w podpunkcie „Profilaktyka”. Terapia obejmuje również podanie środków farmakologicznych, które poprzez blokowanie receptorów histaminowych w ścianie żołądka powodują zmniejszoną sekrecję kwasu solnego (np.Cimetydyna), lub przez blokowanie pompy protonowej (Omeprazol), czego efektem jest podwyższenie pH w żołądku. Inną grupą leków są środki zobojętniające kwasy (wodorotlenek glinu). Preparatem pomagającym w leczeniu wrzodów jest kompleks pektyna-lecytyna-gliceryna jako środek osłaniający błonę śluzową (np. Apolectol).
Kuracja trwa 2-4 tygodnie, przy czym badania pokazały, że dłuższa kuracja dawała zdecydowanie lepsze efekty. Koń w trakcie przyjmowania medykamentów nie może brać udziału w gonitwach ponieważ niektóre substancje traktowane są jako doping. O wyborze odpowiedniej terapii decyduję lekarz, a przede wszystkim zasobność portfela właściciela. Choroba może być wyleczalna, a o jej nawrotach decydują czynniki predysponujące z którymi koń musi się spotkać w czasie dalszego życia. Komplikacją może być perforacja ściany żołądka, zapalenie i liczne blizny.
Leczenie wrzodów u koni polega m.in. na zastosowaniu się do wskazówek, które zostały wymienione w podpunkcie „Profilaktyka”. Terapia obejmuje również podanie środków farmakologicznych, które poprzez blokowanie receptorów histaminowych w ścianie żołądka powodują zmniejszoną sekrecję kwasu solnego (np.Cimetydyna), lub przez blokowanie pompy protonowej (Omeprazol), czego efektem jest podwyższenie pH w żołądku. Inną grupą leków są środki zobojętniające kwasy (wodorotlenek glinu). Preparatem pomagającym w leczeniu wrzodów jest kompleks pektyna-lecytyna-gliceryna jako środek osłaniający błonę śluzową (np. Apolectol).
Kuracja trwa 2-4 tygodnie, przy czym badania pokazały, że dłuższa kuracja dawała zdecydowanie lepsze efekty. Koń w trakcie przyjmowania medykamentów nie może brać udziału w gonitwach ponieważ niektóre substancje traktowane są jako doping. O wyborze odpowiedniej terapii decyduję lekarz, a przede wszystkim zasobność portfela właściciela. Choroba może być wyleczalna, a o jej nawrotach decydują czynniki predysponujące z którymi koń musi się spotkać w czasie dalszego życia. Komplikacją może być perforacja ściany żołądka, zapalenie i liczne blizny.